We kennen allemaal Fritz wel. Het schaakprogramma bij uitstek. Alleen, het is toch wel een zwaar programma en kost weer de volle 65euro. Maar er bestaan ook gratis programma’s, die geen overload aan geheugen opvreten en evenveel functies bieden als Fritz. Één van deze programma’s heet Shane’s Chess Information Database oftewel Scid. In dit artikel help ik u door de installatie van dit programma waarbij ik ook de engine Stockfish zal registreren in het programma en wat basale functies doorploeter.
Installatie scid
De installatie loopt (jammer genoeg) via Sourceforge. Op scid.sourceforge.net kun je via de grote Download knop aan de rechterkant de download van Scid starten. Het downloaden gebeurt via de Sourceforge download portal die na een paar seconden een opslaan-als venster geeft. Hier kies je het best om op een tijdelijke locatie op te slaan.
Nadat alles gedownload is ga je naar de map waar je scid hebt opgeslagen en klik je rechts op het icoon en kies “uitvoeren als administrator”. Deze reden hiervoor is omdat hij standaard in Mijn documenten zal draaien, met als gevolg het programma onvoorziene wijzigingen aan het systeem kan brengen. Tijdens de next-next-next installatie heb je ook de mogelijkheid om Stockfish direct mee te installeren. Persoonlijk raad ik dit niet aan aangezien deze versie van Stockfish een verouderde versie is en mogelijks kwetsbaarheden bevat die extern kunnen uitgebuit worden. (Zie ook HeartBleed en Shellshock op wikipedia)
Tip voor Mac gebruikers: Scid zelf geeft geen recente MacOS builds meer, maar de fork scid vs pc doet dit wel nog. Deze kan je downloaden op scidvspc.sourceforge.net
Tip voor Linuxgebruikers: “sudo apt install scid” of http://www.linuxx.eu/2012/11/scid-vs-pc-installation-guide-ubuntu.html
Installatie Stockfish
Stockfish is gemakkelijk te installeren. Je gaat naar https://stockfishchess.org vanwaar je uw versie kan downloaden. Met de bestandsnamen in de zip-folder hoor je het donderen in Keulen. Daarom deze korte instructie:
- Hele oude PC (voor 2009): Stockfish_10_x32
- Oude PC (voor 2011): Stockfish_10_x64
- Recente PC (Voor 2014): Stockfish_10_popcnt
- Hele recente PC (Vanaf 2014): Stockfish_10_bmi2
Indien het niet werkt probeer ga dan in de lijst naar boven.
Unzip de juiste versie op een goede locatie (eg. De scid installatiefolder) en open daarna scid, ga in tools naar analysis engine en klik in het vensterop nieuw. Met onderstaande gegevens kun je uw eigen configuratievervolledigen.
Het enige dat we nu nog moeten doen is het configureren van Stockfish. Hiervoor klik je op de knop Configure UCI engine. Deze configuratie is afhankelijk van uw eigen pc daarom zal ik bijhorende vuistregels meegeven.
| Eigenschap | Ideale waarde | Uitleg |
|---|---|---|
| Threads | Intel i7: 6 Intel i5: 3 Intel i3: 2 | Dit is het aantal cores van uw processor dat stockfish gebruikt. Hoe meer hoe beter! |
| Hash Memory | Totaal ram in uw pc * 0.25 2GB: 512MB 4GB: 1024MB 8GB: 2048MB 16GB: 4096MB | De hoeveelheid werkgeheugen stockfish gebruikt. Hoe meer, hoe beter |
| Debug log file | leeg zolang er niets foutloopt. | Indien het verkeerd loopt kun je hier een filenaam geven zodat die file kan ge-analyseerd worden. |
| Zygyzy | Eigen keuze | Zygyzy is een vorm van theoriën opslaan. Stockfish kan hiermee overweg. |
De overige eigenschappen spreken als schaker voor zich.
Basale functies
Voor een schaakdatabase programma is uiteraard een database vereist. Deze kun je beginnen aanmaken via file; new. De database wordopgeslagen in het si4 filetype. Je slaat echter best op in een speciale map, want naast het si4 bestand worden ook nog 2 anderebestanden aangemaakt die extra info bevatten.
Een partij invoeren gebeurt door de stukken op het bord te bewegen (wat anders?). Je kan echter ook een stuk bewegen door enkel op het doelveld te klikken. Zijn er echter meerdere mogelijke zetten naar dat veld kies scid de meest logische zet (vb. 1. c3 ipv 1. Pc3).
Opmerkingen en varianten kunnen ook gemakkelijk ingevoerd worden. Hiervoor klik je op de zet in het notatievenster en kun je symbolenen ander ongein toevoegen.
Het opslaan van een partij in de database gebeurt ook heel eenvoudig. Game; Add new game. Om eenvoudig eerder gebruikte namen en plaatsen te gebruiken volstaat het om een stuk te typen en met ctrl+1 tot 9 deeerder gebruikte mogelijkheid te herbruiken.
Hetzelfde venster krijg je bij replace game. Waarbij de huidigepartij overschreven wordt.
Andere functies van Scid zijn oa. Play on FICS, Spelen tegen PC en verschillende database functies.
Om partijen te analyseren hebben we eerder de Stockfish engine geregistreerd in Scid. Deze gaan we nu in detail bekijken.
Eerst en vooral moet een partij geladen zijn. Deze kan je laden via uw eigen database, maar ook via een PGN-bestand dat je doorkreeg.
In het hoofdscherm krijg je via tools analysis engine bovenstaand veld te zien. De tweede lijn info is te verkrijgen met het informatie logo onderaan rechts (linkse knop aan de rechterkant).
Je kan via de play knop een ongelimiteerde analyse starten. Dit kan je bijvoorbeeld gebruiken tijdens het invoeren zodat je al een fout ziet tijdens het invoeren.
Het invoerveld met het nummer is om de weer te geven lijnen aan te geven. De “ingedrukte” knop is om de analyse te starten.
In het scherm dat je daar krijgt kun je verschillende opties toevoegen. Zoals variaties voor iedere zijde, commentator toevoegen,openingsfouten opzoeken, Openingsboeken, …
De informatiebalk geeft ook informatie over de huidige situatie. Het eerste getal (+0.1) geeft aan wie het beste staan (+ is wit wint, –betekend zwart wint).
De Depth zijn het aantal variaties op dit moment worden bekeken en het totaal aantal variaties gevonden zijn.
De nodes zijn het aantal situaties in de cache zitten (zie ook het hash memory tijdens opzetten)
Verschil ScidVSpc
In het begin had ik het even over Scid vs. PC een fork van Scid dat wel builds voor mac voorziet. Hier is het bijvoorbeeld niet mogelijk om via een klik op het doelveld een zet uit te voeren. Ook ctrl+1..9werkt op een andere manier. Namelijk het selecteren gebeurt met een klik in het venster. Voor de rest zijn het slechts een aantal mimimalere veranderingen.
Conclusie
Je hoeft geen stukken van mensen uit te geven voor uw partijen op een deftige manier te analyseren. Dit was nu een introductie in Scid. Er zijn echter genoeg andere bruikbare programma’s die je kan bekijken.
Indien er nog vragen zijn rond Scid of Scid vs. Pc kun je mij een mail sturen op